Cải tiến nông nghiệp - Chương 3
Chương 3: Trồng cây theo vụ mùa
Sau thành công vang dội của dự án ruộng bậc thang, Gia Cát Lượng biết rằng cần tiếp tục cải tiến phương pháp canh tác để đảm bảo nền nông nghiệp phát triển bền vững và ổn định hơn. Ông nhận ra rằng không thể chỉ dựa vào một loại cây trồng như lúa. Sự đa dạng hóa cây trồng sẽ giúp bảo vệ đất đai, cải thiện năng suất và tránh rủi ro mất mùa. Với tư tưởng đó, ông quyết định giới thiệu một kỹ thuật mới cho người dân: trồng cây theo vụ mùa.
Một buổi sáng sớm, Gia Cát Lượng triệu tập các nông dân lại một khu đất rộng lớn. Trên tay ông là một tấm bản đồ phác họa chi tiết cách bố trí các loại cây trồng khác nhau theo từng mùa và từng khu vực. Trước khi bắt đầu, ông giảng giải cho mọi người về nguyên lý của kỹ thuật mới.
“Thưa các vị, đất đai cũng như cơ thể con người. Nếu chúng ta chỉ sử dụng một nguồn thức ăn duy nhất, chẳng mấy chốc cơ thể sẽ kiệt quệ. Đất cũng vậy, nếu chúng ta chỉ trồng một loại cây quanh năm, đất sẽ cạn kiệt dưỡng chất. Chúng ta phải thay đổi, trồng xen canh và luân canh các loại cây khác nhau để đất có thể phục hồi.”
Một người nông dân trẻ tên Vương hỏi với vẻ tò mò: “Thưa tiên sinh, nhưng chúng tôi đã quen với việc trồng lúa quanh năm. Làm sao có thể thay đổi mà không làm giảm năng suất?”
Gia Cát Lượng mỉm cười kiên nhẫn, giải thích thêm: “Không phải lúc nào cũng trồng một loại cây là tốt. Nếu chúng ta trồng đậu tương vào mùa này, sau đó trồng lúa hoặc ngô vào mùa kế tiếp, mỗi loại cây sẽ bổ sung các dưỡng chất khác nhau cho đất. Đậu tương, chẳng hạn, giúp cải tạo đất, cung cấp thêm đạm tự nhiên. Điều này không những không làm giảm năng suất mà còn giúp đất màu mỡ hơn trong mùa vụ sau.”
Người dân bắt đầu xôn xao, nhiều người nhìn nhau bày tỏ sự đồng thuận. Vương, người nông dân trẻ, lại lên tiếng: “Nếu đúng như vậy, thì chúng tôi sẽ sẵn sàng thử. Nhưng phải bắt đầu từ đâu, tiên sinh?”
Gia Cát Lượng ra hiệu cho mọi người theo ông đến một khu đất bên cạnh. Ở đây, ông đã chuẩn bị các luống đất và hạt giống cho từng loại cây trồng. “Đầu tiên, chúng ta sẽ trồng đậu tương ở những ruộng đã thu hoạch xong lúa. Đậu tương sẽ giúp bổ sung chất dinh dưỡng cho đất. Sau đó, chúng ta có thể trồng các loại ngô hoặc khoai để tận dụng đất được cải tạo. Khi đến mùa lúa, chúng ta sẽ thu hoạch nhiều hơn so với trước.”
Ông tiếp tục chỉ dẫn cho từng người cách gieo trồng sao cho hợp lý. Những nông dân dần dần nhận ra rằng sự thay đổi này không chỉ đơn thuần là phương pháp mới, mà là một cuộc cách mạng trong nông nghiệp. Họ bắt đầu làm việc với lòng tin rằng với sự chỉ đạo của Gia Cát Lượng, mùa màng sẽ bội thu hơn bao giờ hết.
Mùa vụ đầu tiên với kỹ thuật xen canh diễn ra thuận lợi. Sau khi trồng đậu tương, đất đai trở nên tơi xốp và giàu dinh dưỡng hơn. Mùa lúa kế tiếp, sản lượng không những không giảm mà còn tăng lên đáng kể. Những luống đậu xanh mướt xen lẫn các hàng ngô vàng óng trải dài trên cánh đồng, tạo nên một khung cảnh trù phú mà người dân chưa từng thấy.
Một buổi tối sau ngày thu hoạch, Tôn Bình, người nông dân già trung thành, đến gặp Gia Cát Lượng. Ông lão khẽ cúi đầu, giọng nói trầm ấm đầy sự kính trọng:
“Tiên sinh, nhờ có ngài mà dân chúng chúng tôi có thể thu hoạch nhiều hơn, cuộc sống ấm no hơn. Kỹ thuật trồng xen canh mà ngài dạy thật sự đã thay đổi cách chúng tôi nhìn nhận về nông nghiệp. Nhưng điều tôi muốn hỏi là, ngài còn dự định gì cho tương lai của chúng tôi không?”
Gia Cát Lượng đứng im lặng một lúc, mắt nhìn xa xăm về phía chân trời đỏ rực ánh chiều tà. Ông chậm rãi đáp: “Chúng ta đã đạt được một số thành công ban đầu, nhưng còn nhiều việc phải làm. Ta muốn các ngươi hiểu rằng nông nghiệp không chỉ là việc trồng trọt và thu hoạch. Đó còn là việc chăm sóc đất đai, bảo vệ môi trường sống cho thế hệ sau. Còn nhiều kỹ thuật nữa mà ta muốn áp dụng, như cách bảo quản lương thực, hay kỹ thuật chăn nuôi và phân bón hữu cơ. Chỉ khi nào chúng ta nắm vững tất cả những điều đó, quốc gia này mới thật sự ổn định.”
Tôn Bình gật đầu đồng ý: “Chúng tôi luôn theo ngài, tiên sinh. Chỉ cần ngài chỉ dẫn, chúng tôi sẽ hết lòng thực hiện.”
Những lời nói của ông lão khiến Gia Cát Lượng thêm quyết tâm. Ông biết rằng con đường phía trước còn dài và đầy thách thức, nhưng với sự kiên trì và nỗ lực của người dân, ông tin rằng họ có thể biến đổi nền nông nghiệp của quốc gia thành một nguồn lực vững chắc.
Ngày hôm sau, Gia Cát Lượng tiếp tục công việc nghiên cứu và thử nghiệm các kỹ thuật mới. Ông đã nghĩ đến việc phát triển kỹ thuật chăn nuôi kết hợp với phân bón hữu cơ để tối ưu hóa nông nghiệp, và điều đó sẽ là bước tiếp theo trong kế hoạch của ông.