Cải tiến nông nghiệp - Chương 5
Chương 5: Bảo vệ mùa màng trước thiên tai
Sau khi các kỹ thuật gieo trồng và thu hoạch được cải tiến đáng kể, Gia Cát Lượng không chỉ dừng lại ở đó. Ông hiểu rằng ngoài việc canh tác hiệu quả, một mối đe dọa lớn khác đối với nông nghiệp chính là thiên tai: hạn hán, lũ lụt và sâu bệnh có thể quét sạch toàn bộ mùa màng chỉ trong chớp mắt. Để đảm bảo sự ổn định cho quốc gia, việc bảo vệ mùa màng trước thiên tai trở thành nhiệm vụ cấp bách.
Một buổi sáng, Gia Cát Lượng triệu tập các trưởng làng và nông dân từ khắp các vùng đến tham dự một cuộc họp. Trên bàn là những cuộn giấy vẽ sơ đồ của ông, miêu tả chi tiết về một hệ thống tưới tiêu và thoát nước thông minh mà ông đã nghiên cứu suốt nhiều đêm. Mọi người chăm chú lắng nghe khi ông bắt đầu giảng giải.
“Thiên nhiên có thể là bạn đồng hành, nhưng cũng có thể là kẻ thù,” Gia Cát Lượng nói, giọng trầm ấm nhưng cương quyết. “Chúng ta không thể kiểm soát hoàn toàn thời tiết, nhưng chúng ta có thể học cách đối phó với nó. Hôm nay, ta muốn giới thiệu với các ngươi một hệ thống tưới tiêu và thoát nước mới, giúp mùa màng không còn phụ thuộc quá nhiều vào thời tiết. Khi trời hạn hán, chúng ta sẽ có đủ nước để tưới. Khi mưa lớn, chúng ta sẽ tránh được ngập úng.”
Một nông dân lớn tuổi tên là Lý Hòa băn khoăn hỏi: “Thưa tiên sinh, hệ thống này nghe rất tốt, nhưng làm sao chúng ta có thể xây dựng được? Đất đai của chúng ta rộng lớn, chúng ta làm sao có thể điều khiển nước dễ dàng như vậy?”
Gia Cát Lượng mỉm cười, chỉ vào sơ đồ. “Ta đã tính toán. Chúng ta sẽ xây dựng các hồ chứa nhỏ trên cao để lưu trữ nước mưa. Từ đó, ta sẽ đào các con kênh nhỏ dẫn nước đến từng khu ruộng. Vào mùa khô, nước sẽ được điều tiết đều đặn từ các hồ chứa này, cung cấp cho cây trồng mà không cần phụ thuộc vào lượng mưa. Và ngược lại, vào mùa mưa, các kênh thoát nước sẽ đưa nước thừa trở lại hồ, tránh ngập úng cho cây trồng.”
Mọi người bắt đầu xôn xao, nhiều người trao đổi với nhau về sự khả thi của hệ thống này. Một thợ xây nổi tiếng trong vùng tên Trương Dương lên tiếng: “Thưa tiên sinh, tôi có thể giúp đỡ trong việc xây dựng hệ thống kênh rạch và hồ chứa. Đây là một ý tưởng tuyệt vời! Nếu chúng ta làm đúng cách, mùa màng sẽ không còn phụ thuộc vào sự may rủi của thời tiết.”
Gia Cát Lượng gật đầu, hài lòng với sự ủng hộ của mọi người. Ông biết rằng cần sự đồng lòng và nỗ lực của tất cả nông dân và thợ thủ công để biến ý tưởng này thành hiện thực. Không lâu sau đó, ông chỉ đạo việc xây dựng hệ thống hồ chứa và kênh rạch, bắt đầu từ những vùng đất thử nghiệm gần núi.
Công việc diễn ra không mấy dễ dàng. Các nông dân và thợ xây phải làm việc dưới cái nắng gay gắt, đào các kênh sâu, gia cố bờ kênh để chống lở. Nhưng dưới sự hướng dẫn chi tiết và cẩn thận của Gia Cát Lượng, họ dần dần hoàn thành hệ thống kênh tưới tiêu đầu tiên. Khi công trình hoàn tất, mọi người cùng tập trung lại để kiểm tra kết quả.
Một ngày mưa lớn đổ xuống vùng đất thử nghiệm, nhưng kỳ diệu thay, nước mưa từ trên núi không còn chảy xiết, cuốn trôi đất đai như trước. Thay vào đó, dòng nước chảy nhẹ nhàng theo các kênh thoát nước và đổ vào hồ chứa. Cả vùng đất trở nên khô ráo và an toàn, bất chấp cơn mưa dữ dội.
Tôn Bình, người nông dân già, đứng bên bờ kênh nhìn dòng nước chảy, giọng không giấu nổi sự ngưỡng mộ: “Thưa tiên sinh, ngài đã thực sự cứu chúng tôi! Nhờ hệ thống này, mùa màng của chúng tôi sẽ không còn bị lũ cuốn trôi nữa.”
Gia Cát Lượng mỉm cười: “Chúng ta đã bước được một bước dài, nhưng vẫn còn nhiều việc phải làm. Ta muốn các ngươi bắt đầu xây dựng hệ thống này trên diện rộng, mở rộng ra các vùng khác. Chỉ khi tất cả đất đai đều được bảo vệ trước thiên tai, chúng ta mới thật sự có được sự ổn định.”
Không chỉ dừng lại ở hệ thống tưới tiêu, Gia Cát Lượng còn quan tâm đến việc đối phó với sâu bệnh, mối đe dọa âm thầm nhưng đầy nguy hiểm đối với mùa màng. Ông không muốn phụ thuộc vào các biện pháp diệt sâu bằng hóa chất mà thay vào đó tìm hiểu và khuyến khích các phương pháp tự nhiên hơn, dựa vào kiến thức sinh thái học.
Ông phát hiện rằng có những loài thiên địch tự nhiên có thể giúp tiêu diệt sâu bệnh, bảo vệ cây trồng mà không gây hại cho môi trường. Ông hướng dẫn các nông dân cách thu hút và bảo vệ những loài côn trùng có lợi như bọ rùa và chuồn chuồn, đồng thời trồng những loại cây có khả năng đuổi sâu bệnh tự nhiên quanh các cánh đồng.
Một buổi chiều, khi các nông dân đang chăm sóc cánh đồng lúa, Gia Cát Lượng đi kiểm tra hệ thống bảo vệ tự nhiên mà ông đã giới thiệu. Ông dừng lại trước một ruộng lúa xanh tốt, không thấy dấu vết của sâu bệnh. Một nông dân trẻ tên là Triệu Minh vui mừng chạy đến báo cáo:
“Thưa tiên sinh, cách này thật hiệu quả! Ruộng lúa của chúng tôi năm nay không bị sâu bệnh phá hoại nữa. Chúng tôi đã làm theo đúng lời ngài dạy, và mọi thứ đều ổn định.”
Gia Cát Lượng nhìn quanh cánh đồng xanh mướt, lòng tràn đầy hy vọng. Ông biết rằng các biện pháp bảo vệ mùa màng này sẽ không chỉ giúp cho mùa màng năm nay mà còn nhiều năm sau nữa. Nếu nông dân tiếp tục duy trì và phát triển các kỹ thuật bảo vệ này, quốc gia sẽ không còn phải lo sợ về nạn đói và khủng hoảng lương thực.
“Chúng ta đã làm được rất nhiều điều lớn lao, nhưng hãy nhớ rằng mọi thứ chỉ mới bắt đầu. Ta muốn các ngươi tiếp tục phát triển những phương pháp này, truyền dạy cho con cháu sau này để chúng ta luôn có một nền nông nghiệp vững chắc.”
Với quyết tâm không ngừng nghỉ, Gia Cát Lượng cùng người dân bước tiếp trên con đường cải tiến nông nghiệp, mở ra một tương lai sáng lạn cho đất nước.
