Đưa ra các chính sách xã hội mới - Chương 4
Chương 4: Giáo Dục Phổ Cập
Sau khi các chương trình hỗ trợ nông nghiệp và chăm sóc y tế toàn dân dần đi vào hoạt động, Gia Cát Lượng nhận thấy một điều quan trọng mà quốc gia chưa chú trọng đủ: giáo dục. Ông hiểu rằng, để xây dựng một đất nước vững mạnh và tiến bộ, không chỉ cần sự ổn định về kinh tế và sức khỏe mà còn phải nâng cao dân trí. Nếu không có kiến thức, người dân sẽ mãi bị phụ thuộc và không thể tự đứng lên phát triển. Từ đó, ông quyết định khởi xướng một cuộc cải cách về giáo dục nhằm tạo điều kiện cho tất cả người dân, từ nam giới đến nữ giới, có cơ hội học tập.
Một buổi sáng, Gia Cát Lượng triệu tập các cố vấn, thầy đồ và quan chức triều đình để bàn bạc về kế hoạch phổ cập giáo dục. Trong thư phòng yên tĩnh, ông bắt đầu cuộc thảo luận với vẻ mặt nghiêm nghị.
“Thưa các vị,” Gia Cát Lượng nói, giọng điềm đạm nhưng đầy quyết tâm, “chúng ta đã giải quyết được vấn đề đất đai và chăm sóc y tế cho nhân dân. Tuy nhiên, điều đó chưa đủ để xây dựng một quốc gia thịnh vượng. Kiến thức chính là nền tảng của sự phát triển. Ta muốn khởi xướng một chương trình giáo dục phổ cập, để mỗi người dân, dù là nam hay nữ, giàu hay nghèo, đều có thể tiếp cận được tri thức.”
Một thầy đồ lớn tuổi ngồi trong phòng lên tiếng: “Thưa thừa tướng, giáo dục từ xưa tới nay thường chỉ dành cho những người thuộc tầng lớp quý tộc và con em của quan lại. Liệu việc mở rộng giáo dục cho mọi tầng lớp có gây xáo trộn trong xã hội hay không?”
Gia Cát Lượng mỉm cười, ánh mắt sáng rực như thể ông đã trù tính tất cả. “Chính vì việc giáo dục chỉ tập trung vào một tầng lớp nên sự phát triển của quốc gia mới bị chậm lại. Nếu chỉ có quý tộc và quan lại mới được học, thì những người tài năng từ các tầng lớp khác sẽ mãi mãi bị bỏ lỡ. Ta muốn xây dựng một hệ thống giáo dục toàn diện, nơi mọi người đều có thể đóng góp cho quốc gia.”
Phí Y, một trong những người ủng hộ trung thành của Gia Cát Lượng, gật đầu tán thành: “Thừa tướng nói rất phải. Nếu chúng ta muốn tạo ra một quốc gia mạnh mẽ, việc phổ cập giáo dục là không thể tránh khỏi. Càng nhiều người biết chữ, hiểu biết về luật pháp và đạo lý, xã hội sẽ càng ổn định và ít bất công hơn.”
Gia Cát Lượng quay sang các quan chức khác, ra lệnh: “Ta muốn xây dựng các trường học tại mỗi địa phương. Những ai có thể dạy học, hãy truyền đạt kiến thức cho người khác. Chúng ta sẽ đào tạo thêm các thầy đồ, mở lớp học tại các làng, giúp người dân biết chữ, biết cách tính toán, và hiểu biết về những nguyên tắc cơ bản trong cuộc sống.”
Chẳng bao lâu sau, các trường học nhỏ bắt đầu mọc lên ở khắp nơi. Tại một làng nhỏ ven sông, Gia Cát Lượng quyết định đến thăm một ngôi trường mới mở. Ngày ông đến, ngôi trường tuy còn đơn sơ, nhưng bên trong là những học trò chăm chú học hành, tiếng đọc chữ vang lên đều đặn. Người đứng lớp là một thầy đồ trẻ tuổi, đang giảng giải về cách đọc và viết các chữ cái cơ bản cho những đứa trẻ nghèo khổ, chân đất nhưng ánh mắt rực sáng khát khao tri thức.
Gia Cát Lượng đứng ngoài cửa nhìn vào lớp học, lòng tràn đầy xúc động. Ông nhớ lại thời trẻ của mình, cũng đã từng là một học trò nghèo, nhưng nhờ có cơ hội học hành, ông mới có thể đạt được vị trí ngày hôm nay. Ông cảm nhận được niềm tin mạnh mẽ rằng, những đứa trẻ này sẽ là tương lai của đất nước.
Một cậu bé nhỏ tuổi, gầy gò nhưng lanh lợi, nhanh nhảu đứng dậy hỏi thầy đồ: “Thưa thầy, tại sao chúng ta phải học chữ? Cha mẹ cháu nói rằng chỉ cần làm ruộng là đủ rồi.”
Thầy đồ mỉm cười, giải thích: “Học chữ để biết cách đọc sách, học cách làm người, hiểu đạo lý sống ở đời. Khi cháu biết chữ, cháu sẽ có thể làm nhiều việc khác ngoài làm ruộng, và giúp gia đình cháu được ấm no hơn.”
Gia Cát Lượng nghe thấy câu hỏi của cậu bé, liền bước vào lớp học. Ông cúi người nhìn cậu bé rồi nói: “Nghe lời thầy đi, cháu bé. Học chữ không chỉ để giúp bản thân cháu, mà còn giúp cho cả gia đình và đất nước. Khi cháu biết chữ, cháu sẽ hiểu biết hơn, và không ai có thể lừa gạt cháu được.”
Cậu bé ngước nhìn Gia Cát Lượng với đôi mắt tò mò. Dù không biết người đàn ông trước mặt là ai, nhưng cậu bé cảm nhận được sự tin tưởng và lòng chân thành trong lời nói của ông.
Sau chuyến thăm trường học, Gia Cát Lượng càng quyết tâm đẩy mạnh chương trình giáo dục. Ông ra lệnh cho các quan chức địa phương hỗ trợ xây dựng trường học và tìm kiếm những người có khả năng dạy học để đào tạo thêm giáo viên. Ông cũng thiết lập các kỳ thi để khuyến khích người dân học tập và có cơ hội tham gia vào việc cai quản đất nước.
Chẳng bao lâu sau, sự thay đổi rõ rệt bắt đầu xuất hiện. Người dân không chỉ biết chữ, mà còn hiểu biết về luật pháp, đạo đức và cách quản lý cuộc sống. Xã hội dần ổn định hơn, các tranh chấp, bất đồng giảm hẳn vì người dân đã biết cách giải quyết vấn đề thông qua lý trí thay vì bạo lực.
Tưởng Uyển, trong một buổi họp báo cáo với Gia Cát Lượng, đã tóm tắt thành quả: “Thừa tướng, chương trình giáo dục của ngài đã mang lại kết quả vô cùng tốt đẹp. Người dân khắp nơi giờ đây đều cảm thấy biết ơn ngài vì đã cho họ cơ hội được học tập. Đặc biệt là những đứa trẻ, chúng không còn phải lo lắng về tương lai vì giờ đây chúng đã có kiến thức.”
Gia Cát Lượng mỉm cười hài lòng, nhưng ông vẫn giữ vẻ điềm tĩnh như thường lệ. “Đây mới chỉ là khởi đầu, ta muốn mọi thế hệ sau đều được tiếp cận tri thức. Chúng ta phải không ngừng cải thiện và mở rộng giáo dục, để một ngày nào đó, quốc gia này sẽ trở thành một nơi mà mọi người đều có cơ hội phát triển và góp phần xây dựng đất nước.”