Người Do Thái và Nghệ Thuật Xây Dựng - Chương 4
Chương 4: Khoa Học và Triết Học Do Thái
Bối cảnh: Một buổi chiều mát mẻ tại ngôi nhà của Rabbi Yosef. Hôm nay, ông quyết định đưa David và Miriam vào một chủ đề ít nghệ thuật hơn nhưng không kém phần quan trọng: Khoa học và triết học Do Thái. Cả ba ngồi trong phòng làm việc của Rabbi, nơi tường treo nhiều chân dung của các nhà khoa học và triết gia Do Thái.
Rabbi Yosef: (chỉ vào bức chân dung của Maimonides) Các con có biết ai đây không?
David: (suy nghĩ) Đây là Maimonides phải không, thưa Rabbi? Con đã nghe tên ông ấy trong một bài giảng trước đây.
Rabbi Yosef: (gật đầu) Đúng rồi, David. Maimonides là một trong những triết gia và nhà khoa học vĩ đại nhất mà người Do Thái từng có. Ông không chỉ là một bác sĩ tài ba mà còn là một triết gia đã kết hợp triết học Hy Lạp với giáo lý Do Thái. Tác phẩm Guide for the Perplexed của ông đã trở thành một trong những tác phẩm triết học quan trọng nhất của thế giới.
Miriam: (tò mò) Rabbi, làm thế nào Maimonides có thể kết hợp triết học Hy Lạp với giáo lý Do Thái? Hai điều này không mâu thuẫn với nhau sao?
Rabbi Yosef: (mỉm cười) Đó chính là tài năng của Maimonides, Miriam. Ông đã thấy rằng cả triết học và tôn giáo đều có cùng một mục đích: tìm kiếm chân lý. Maimonides đã sử dụng lý trí và triết học để giải thích và làm sáng tỏ các giáo lý tôn giáo, tạo ra một hệ thống tư tưởng mà không chỉ người Do Thái mà cả thế giới đều có thể học hỏi.
David: (hào hứng) Con đã đọc rằng ông ấy cũng là một bác sĩ rất giỏi, phải không?
Rabbi Yosef: (gật đầu) Đúng vậy, David. Maimonides không chỉ là một triết gia mà còn là một bác sĩ xuất sắc. Ông đã viết nhiều tác phẩm về y học mà vẫn còn giá trị cho đến ngày nay. Ông ấy luôn tin rằng sự hiểu biết về khoa học và y học là cần thiết để phục vụ con người và giúp họ hiểu rõ hơn về thế giới mà Chúa đã tạo ra.
Miriam: (nhìn vào một bức chân dung khác) Còn người này thì sao, thưa Rabbi? Con nhận ra ông ấy là Baruch Spinoza.
Rabbi Yosef: (nghiêm nghị) Spinoza là một trong những nhà triết học quan trọng nhất của thế kỷ 17. Ông ấy đã đề xuất những ý tưởng rất táo bạo về Chúa trời, tự do, và bản chất của con người. Mặc dù Spinoza bị cộng đồng Do Thái từ chối do những quan điểm khác thường của ông, nhưng ảnh hưởng của ông đối với triết học hiện đại là không thể phủ nhận.
David: (thắc mắc) Tại sao Spinoza lại bị từ chối, thưa Rabbi?
Rabbi Yosef: (trầm ngâm) Spinoza đã đưa ra những quan điểm rất khác biệt so với truyền thống Do Thái thời bấy giờ. Ông tin rằng Chúa trời không phải là một thực thể siêu nhiên riêng biệt mà là bản chất của vũ trụ, rằng tất cả mọi thứ đều là một phần của Chúa. Quan điểm này quá mới mẻ và bị coi là dị giáo vào thời điểm đó. Tuy nhiên, những tư tưởng về tự do và đạo đức của Spinoza đã ảnh hưởng sâu sắc đến triết học phương Tây.
Một khoảng im lặng ngắn, khi cả David và Miriam suy ngẫm về những điều vừa nghe. Rabbi Yosef nhìn cả hai với ánh mắt dịu dàng.
Rabbi Yosef: (dịu dàng) Các con thấy không, người Do Thái không chỉ đóng góp cho văn hóa và nghệ thuật mà còn cho cả khoa học và triết học. Những tư tưởng và phát minh của họ đã làm thay đổi thế giới và tiếp tục ảnh hưởng đến chúng ta cho đến ngày nay.
Miriam: (suy tư) Thưa Rabbi, có phải chính niềm tin mạnh mẽ vào việc tìm kiếm chân lý đã thúc đẩy người Do Thái đóng góp nhiều như vậy cho khoa học và triết học?
Rabbi Yosef: (mỉm cười hài lòng) Đúng vậy, Miriam. Trong suốt lịch sử, người Do Thái luôn coi trọng tri thức và sự học hỏi. Họ tin rằng việc hiểu biết về thế giới xung quanh và bản chất của con người là một cách để tôn vinh Chúa và sống một cuộc sống có ý nghĩa. Đây là lý do tại sao người Do Thái luôn đứng đầu trong nhiều lĩnh vực, từ khoa học, y học đến triết học.
David: (hào hứng) Vậy thì chúng ta cũng nên tiếp tục học hỏi và đóng góp, đúng không thưa Rabbi?
Rabbi Yosef: (nhìn David với ánh mắt tự hào) Đúng vậy, David. Các con, thế hệ trẻ, chính là tương lai của dân tộc chúng ta. Hãy tiếp tục tìm kiếm tri thức, không chỉ để làm giàu cho bản thân mà còn để đóng góp vào sự phát triển của nhân loại. Điều này sẽ là cách tốt nhất để các con giữ vững và phát triển những giá trị của văn hóa Do Thái.
Câu chuyện kết thúc với cảm giác mạnh mẽ về sự trách nhiệm và khích lệ trong lòng David và Miriam. Họ nhận ra rằng mình không chỉ là những học trò của Rabbi Yosef mà còn là những người thừa kế một di sản trí tuệ phong phú và vĩ đại.
